Nieuwe wetgeving voor batterijen

Per 18 februari 2024 is de Batterijenverordening (Verordening EU 2023/1542 inzake batterijen en afgedankte batterijen) in werking getreden. De verordening vervangt de Batterijenrichtlijn (Richtlijn 2006/66/EG) uit 2006. Hoofdstuk VIII van de Batterijenverordening treedt op 18 augustus 2025 in werking. In dit hoofdstuk zijn UPV-verplichtingen voor producenten en informatieverplichtingen voor verkopers opgenomen.

Doel van de Batterijenverordening

De Batterijenrichtlijn richtte zich op de eindfase van de levenscyclus van batterijen en bevatte geen bepalingen over de product- en gebruiksfase van batterijen. De Batterijenverordening is uitgebreider en gaat over de gehele levenscyclus van verschillende typen batterijen.

De Batterijenverordening zet dan ook in op een circulaire economie doordat batterijen gedurende hun hele levenscyclus worden gereguleerd. In de Batterijenverordening zijn eisen opgenomen over het einde van de levensduur, met inzamelingsdoelen en -verplichtingen, streefcijfers voor de terugwinning van materialen en uitgebreide producentenverantwoordelijkheid (UPV).

Om welke batterijen gaat het?

De Batterijenverordening is van toepassing op alle categorieën batterijen die in de Europese Unie in de handel worden gebracht of in gebruik worden genomen. De verordening is ook van toepassing op batterijen die zijn ingebouwd in of toegevoegd aan producten.

In de verordening gaat het om de volgende categorieën batterijen :
- draagbare batterijen (bijvoorbeeld in consumentenproducten zoals AA, AAA of AAAA batterijen),
- industriële batterijen,
- start-, verlichtings- en ontstekingsbatterijen,
- batterijen voor elektrische voertuigen,
- en batterijen voor lichte vervoersmiddelen (bijvoorbeeld elektrische fietsen, elektrische bromfietsen, e-scooters).

De laatste twee categorieën vielen voorheen onder industriële batterijen.

Voor wie is de Batterijenverordening relevant?

De Batterijenverordening bevat verplichtingen voor alle marktdeelnemers die betrokken zijn bij de levenscyclus van batterijen, zoals producenten, distributeurs, (online) verkopers en eindgebruikers. En met name de marktdeelnemers die rechtstreeks betrokken zijn bij de verwerking en recycling van afgedankte batterijen. Daarnaast zijn er ook verplichtingen voor onafhankelijke marktdeelnemers. Dit zijn partijen die onafhankelijk van de fabrikant betrokken zijn bij de reparatie, het onderhoud of de herbestemming van batterijen. Het gaat bijvoorbeeld om reparateurs, fabrikanten of distributeurs van reparatieapparatuur, gereedschap of reserveonderdelen.

Wat betekent de Batterijenverordening voor onze leden?

Producenten van batterijen hebben een uitgebreide producentenverantwoordelijkheid (UPV). De producent is niet noodzakelijkerwijs de fabrikant. De producent is de partij die batterijen voor het eerst in de EU op de markt brengt. Om aan de UPV-verplichtingen te voldoen kunnen producenten zich registreren bij een collectieve organisatie. Het Uitvoeringsbesluit om de UPV-verplichtingen te regelen op basis van de batterijenverordening staat binnenkort open voor consultatie.

Verder moeten producenten of UPV-organisaties informatie opstellen over het voorkomen en beheren van afgedankte batterijen en over de veiligheids- en beschermingsmaatregelen voor de opslag en inzameling van afgedankte batterijen.

Distributeurs die batterijen leveren aan eindgebruikers moeten deze informatie in hun verkooppunten op een gemakkelijk toegankelijke en duidelijk zichtbare wijze aan de eindgebruikers van de batterijen verstrekken. Daarnaast moeten distributeurs ook informatie verstrekken over hoe de eindgebruikers afgedankte batterijen kosteloos kunnen inleveren bij de inzamelpunten. Die verplichting is beperkt tot de categorieën batterijen die de distributeur of detailhandelaar als nieuwe batterijen in zijn aanbod heeft of had. De hiervoor genoemde informatie moeten distributeurs ook verstrekken wanneer zij verkopen via online platforms.

Distributeurs zijn verder verplicht om kosteloos batterijen of producten met batterijen van de eindgebruiker terug te nemen, zonder de eindgebruiker te verplichten een nieuwe batterij te kopen en ongeachte het type batterij, het merk of de oorsprong van de batterij.

De terugnameverplichting is niet van toepassing op afgedankte producten die batterijen bevatten. Daarnaast is de terugnameverplichting beperkt tot de categorieën batterijen die je in aanbieding hebt en met betrekking tot draagbare batterijen is de verplichting beperkt tot de hoeveelheid die consumenten normaal verwijderen.