Omnibus: vereenvoudiging CSRD en CSDDD

Het omnibus voorstel om de rapportageplicht voor bedrijven te verminderen, is aangenomen in Europa. Hierin wordt voorgesteld om de Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD), de Corporate Sustainability Due Diligence Directive (CSDDD) en de EU Taxonomie te vereenvoudigingen. De rapportageverplichtingen gaan alleen nog gelden voor de grootste ondernemingen. Deze maatregelen hebben tot doel de administratieve lasten te verlagen en een gunstiger ondernemingsklimaat te creëren.

Achtergrond van het voorstel

Het omnibusvoorstel is een direct gevolg van het Kompas voor het concurrentievermogen, dat de EC in januari 2025 publiceerde. Dit strategiedocument schetst de koers voor een sterker Europees concurrentievermogen en focust op drie pijlers: innovatie, decarbonisatie en veiligheid. Een van de belangrijkste doelen van het document is de administratieve en regelgevende lasten voor bedrijven te verlagen.

Belangrijkste wijzigingen in de CSRD

In dit artikel staan de voorgestelde aanpassingen binnen de CSRD, omdat deze mogelijk de grootste impact op ondernemingen hebben. Dit zijn de belangrijkste wijzigingen:

1. Rapportageplicht alleen voor grote ondernemingen: Bedrijven met meer dan 1000 werknemers en een omzet van meer dan €50 miljoen of een balanstotaal van meer dan €25 miljoen blijven verplicht rapporteren. Dit betekent dat beursgenoteerde MKB-bedrijven niet langer onder de CSRD vallen en dat 80% van de ondernemingen wordt vrijgesteld van de rapportageplicht.
2. Vrijwillige rapportage voor kleinere bedrijven: Bedrijven die niet onder de verplichte rapportage vallen, kunnen er vrijwillig voor kiezen om te rapporteren volgens een vereenvoudigde standaard (VSME).
3. Beperkte informatie-uitvraag binnen de keten: CSRD-plichtige bedrijven mogen geen aanvullende informatie opvragen van ondernemingen in hun keten met minder dan 1000 werknemers.
4. Geen sectorspecifieke rapportagestandaarden: De EC stelt voor om geen nieuwe sectorspecifieke rapportagestandaarden te ontwikkelen.
5. Geen verplichte reasonable assurance: De huidige verplichting tot limited assurance op duurzaamheidsrapportages blijft bestaan. De geplande overstap naar een strengere reasonable assurance wordt geschrapt.
6. Richtlijnen in plaats van standaarden voor assurance (vanaf 2026): In plaats van verplichte auditstandaarden voor duurzaamheid, stelt de EC voor om vóór 2026 richtlijnen te publiceren.
7. Opt-in optie voor taxonomie-rapportage: Grote bedrijven met meer dan 1000 medewerkers en een netto-omzet tot €450 miljoen hoeven alleen taxonomie-rapportage te doen als zij claimen dat hun activiteiten (gedeeltelijk) in lijn zijn met de EU Taxonomie. In dat geval kunnen ze ervoor kiezen hun OpEx-KPI te rapporteren. Bedrijven die geen claim maken over hun taxonomie-conformiteit, zijn niet verplicht hierover te rapporteren.
8. Herziening eerste set ESRS: De EC herziet de eerste set European Sustainability Reporting Standards (ESRS) en vermindert het aantal verplichte datapunten.
9. Uitstel van rapportageverplichtingen: Bedrijven die onder de huidige richtlijn in 2026 en 2027 moeten rapporteren, krijgen twee jaar uitstel.

Belangrijkste wijzigingen in de CSDDD

Ook de Corporate Sustainability Due Diligence Directive (CSDDD) wordt aangepast binnen het omnibusvoorstel. Hieronder vind je de kernpunten.

1. Uitstel van verplichtingen: Voor bepaalde ondernemingen wordt de inwerkingtreding van de CSDDD met één jaar uitgesteld. Het uitstel is onderdeel van het stop-the-clock-voorstel dat begin april 2025 is goedgekeurd en inmiddels definitief is.
2. Vernauwde zorgplicht in de keten: De due diligence-verplichtingen worden in het herziene voorstel minder zwaar belastend: Onderzoek hoeft alleen plaats te vinden bij directe leveranciers, tenzij er duidelijke aanwijzingen zijn van risico’s bij indirecte partijen. Voor directe partners die een kleine of middelgrote onderneming zijn, mogen alleen gegevens worden opgevraagd die zij vrijwillig beschikbaar stellen, tenzij aanvullende informatie absoluut noodzakelijk is en nergens anders te verkrijgen. Daarnaast wordt de verplichte jaarlijkse risicobeoordeling versoepeld: deze hoeft slechts eens per vijf jaar uitgevoerd te worden, tenzij er eerder nieuwe risico’s ontstaan.
3. Beperking maatregelen bij negatieve gevolgen in de keten: De verplichting tot beëindiging van de samenwerking bij niet-oplosbare risico’s wordt versoepeld: Voortaan geldt een verplichting tot tijdelijke opschorting van de samenwerking totdat er een oplossing wordt gevonden. Als laatste redmiddel geldt de relatie met de zakenpartner beëindigen.
4. Klimaattransitieplan - uitvoeringsplicht vervalt: E-commercebedrijven blijven verplicht een klimaattransitieplan op te stellen, maar: De eis om het plan daadwerkelijk volledig uit te voeren vervalt. Wel moeten er uitvoeringsmaatregelen in het plan worden opgenomen, die aantonen hoe het bedrijf de doelen wil gaan realiseren.
5. Aansprakelijkheid: De herziene CSDDD verwijst expliciet naar het nationaal civiel recht voor de invulling van aansprakelijkheid en schadevergoeding. Ook wordt de reikwijdte van mogelijke schendingen uitgebreid naar alle due diligence-verplichtingen, en niet langer alleen naar specifieke artikelen uit de richtlijn.

Meer weten over de belangrijkste wijzigingen? Neem dan contact op en we helpen je graag verder.