Consument onvoldoende geïnformeerd over duurzaamheid van online winkelen

Ede, 3 september 2024

De Nederlandse consument geeft steeds meer geld uit online[1], en hecht meer waarde aan duurzaamheid. Maar er is wel werk aan de winkel voor zowel consumenten als webwinkels. Dat blijkt uit de nieuwste cijfers van de Thuiswinkel Duurzaamheid Monitor die vandaag, op duurzame dinsdag, is uitgekomen. Het onderzoek onder 1334 consumenten is door Thuiswinkel.org uitgevoerd en mede mogelijk gemaakt door DS Smith Packaging en Amazon. De resultaten laten met name zien dat consumenten niet voldoende zijn geïnformeerd over duurzaamheid van online winkelen. Daarnaast wordt de impact van het gedrag van consumenten nog vaak onderschat.

Online shoppen vaak duurzamer dan fysiek winkelen

Slechts 17% van de consumenten denkt dat een webwinkel duurzamer is dan een fysieke winkel. Marlene ten Ham, Algemeen Directeur bij Thuiswinkel.org, zegt hierover: “Online winkelen kan juist duurzamer zijn, onder andere vanwege de efficiëntie van pakketbezorging en het hoge energieverbruik van fysieke winkels. Wanneer consumenten allemaal individueel met de auto naar winkels rijden, leidt dit tot een hogere milieu-impact dan wanneer een pakketbusje meerdere bestellingen tegelijk aflevert[1][2]. Dat betekent natuurlijk niet dat we er al zijn: als sector blijven we werken aan het nog verder verduurzamen van de keten.”

Samenwerken webwinkels en consument cruciaal met het oog op duurzaamheid

Consumenten zien met name verpakken en bezorgen als belangrijke factoren om e-commerce verder te verduurzamen. Maar de grootste milieu-impact wordt juist gemaakt door het kiezen voor het meest duurzame product. Dat begint natuurlijk bij het aanbod van webwinkels. Consumenten kunnen vaak niet goed inschatten wat duurzamere keuzes zijn, dus het is belangrijk om hierover te communiceren als webshop.

Het is ook aan de consument om een bewuste aankoop te doen en goed op de maat- en productinformatie te letten voordat zij een keuze maken. Wanneer er toch iets retour gestuurd moet worden, is het belangrijk dat dat op de juiste manier gedaan wordt zodat het opnieuw verkocht kan worden. 

Consument heeft invloed op duurzamere bezorging

Uit de monitor blijkt dat 40% van de consumenten denkt dat een afhaalpunt altijd duurzamer is dan thuisbezorging, dat blijkt niet altijd waar. Marlene ten Ham zegt daarover: “Een afhaalpunt is alleen duurzamer wanneer de consument er lopend of met de fiets heengaat[3]. Lukt dit niet en ga je toch met de auto, kies dan thuisbezorging. Zorg ook dat je thuis bent wanneer het pakket wordt geleverd, anders gaat de milieuwinst verloren. Als sector hebben wij de verantwoordelijkheid om de consument hierover in te lichten, om het zo duidelijk mogelijk te maken.”

8 op de 10 consumenten hebben de voorkeur voor een kartonnen verpakking boven een plastic verpakking, met name vanwege milieuredenen. Karton is gemaakt van duurzaam materiaal en het beschermt goed. Maar kiezen voor een plastic verpakking boven een kartonnen doos kan voordelen hebben. Zo passen er bijvoorbeeld meer pakketjes in één bezorgbusje zodat er minder busjes hoeven te rijden. Uiteindelijk draait het dus niet om karton versus plastic, maar om de juiste verpakking voor het juiste product.

Educatie is nodig, webwinkels moeten voorop lopen

Uit het onderzoek blijkt dat veel consumenten al letten op duurzaamheid bij online aankopen maar dat er nog veel onduidelijkheid bestaat. De consument wil wel, maar heeft hulp nodig. Voor webwinkels is het daarom belangrijk om te blijven communiceren over duurzaamheid. Het gaat dan om thema’s als bezorgen, verpakken, retouren en productaanbod, maar ook over een duidelijke duurzaamheidsstrategie. Marlene ten Ham ziet nog veel kansen, ook voor de sector. “Als belangenorganisatie bieden we de e-commercesector de juiste handvatten om duurzaamheidscommunicatie richting de consument nog verder te verbeteren. Voor onze leden hebben we daarom ook al de Thuiswinkel.org duurzaamheidscertificering ontwikkeld. Organisaties die geïnteresseerd zijn en willen weten hoe ver ze op het gebied van duurzaamheid zijn, kunnen makkelijk beginnen met de quickscan.”

Download de Thuiswinkel Duurzaamheid Monitor

[1] “Thuiswinkel Markt Monitor Q1”- GfK – 2024 

[2] “Is e-commerce good for Europe?” - Oliver Wyman - 2020

[3] “Not All E-commerce Emits Equally: Systematic Quantitative Review of Online and Store Purchases’  Carbon Footprint“ - Heleen Buldeo Rai, Sabrina Touami, and Laetitia Dablanc – 2022

[4] “E-commerce Delivery Footprint Monitor” – Thuiswinkel.org en Topsector Logistiek - 2023