Moet achteraf betalen altijd mogelijk zijn?

Consumenten hebben in Nederland het wettelijke recht om een bestelling in een webwinkel pas na levering te betalen. Geldt dat altijd en voor iedereen? Nou nee, niet altijd.

Digitale producten, zoals e-books of films, hoeven niet achteraf betaald te kunnen worden. Dit wettelijke recht heeft namelijk uitsluitend betrekking op consumenten die online een fysiek product kopen.

Aanbetaling

Het recht is ook iets genuanceerder dan ik in de eerste zin schreef. Niet het gehele bedrag moet achteraf betaald kunnen worden. De wet stelt dat de consument de mogelijkheid moet hebben om minimaal de helft van het aankoopbedrag na levering te voldoen. Hierdoor is er voor webwinkels ruimte om te werken met een aanbetaling.

Klachten

Regelmatig klagen webwinkels over deze regel. Het risico bestaat dat consumenten niet betalen en de winkelier achter zijn geld aan moet. Daarnaast is deze regel uniek in Europa en dat zou een concurrentienadeel voor de Nederlandse webwinkels opleveren. Andere Europese webwinkels lopen namelijk geen risico op wanbetaling.

Individuele afspraak

Zoals gezegd geldt deze regel echter niet altijd. Een webwinkel kan met de consument een individuele afspraak maken waarbij de consument instemt met het feit dat hij niet achteraf betaalt. Een dergelijke afspraak mag niet verstopt worden in algemene voorwaarden en het alleen aanbieden van iDeal is ook geen sluitende oplossing. Hoewel de consument daarmee instemt op het moment dat hij met iDeal betaalt, heeft hij in dat geval geen mogelijkheid om te kiezen voor een methode waarbij hij achteraf kan betalen.  

Als alternatief kunnen er verschillende betaalmethoden aangeboden worden waarbij de consument zelf de keuze heeft tussen vooraf of (deels) achteraf betalen.

Kosten

Het is overigens toegestaan om kosten te berekenen voor methoden waarmee de consument achteraf kan betalen. Let wel, deze kosten mogen uitsluitend de werkelijke kosten zijn die de winkelier moet maken om deze methode aan te bieden. Ze mogen niet dusdanig hoog zijn dat de kosten de consument praktisch dwingen om vooruit te betalen.

Campagne

Recent is er een campagne gestart die consumenten bewust moet maken van hun rechten bij het online shoppen. Want hoewel sommige winkeliers dit als een last ervaren, biedt een methode om achteraf te betalen de consument meer zekerheid tegen malafide verkopers. Vertrouwt de consument de verkoper niet? Dan kan hij achteraf betalen.