Update: EC waarschuwt AP voor te strenge interpretatie AVG

De Europese Commissie vindt dat de Nederlandse Autoriteit Persoonsgegevens (AP) de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG) te streng interpreteert. Daardoor bestaat het gevaar dat het vrije ondernemerschap in de EU wordt belemmerd. Het dagelijks bestuur van de EU vraagt de AP om de Europese privacywetgeving minder strikt te hanteren.

Dat blijkt uit een brief van de Europese Commissie die is ingezien door NRC. De Nederlandse privacywaakhond Autoriteit Persoonsgegevens (AP) heeft een flinke tik op de vingers gekregen uit Brussel, in een privacyzaak die tot veel beroering leidt.

“Het AP-standpunt over het gerechtvaardigd belang is te kort door de bocht. Hierover hebben we, samen met onder andere de DDMA, DigitalNL en VNO-NCW, al eerder onze zorgen geuit in een rondetafel met Aleid Wolfsen en andere bestuurders van de AP. We zijn blij dat de Europese Commissie dit ook zo ziet en de zorgen aankaart”, zegt Martijn Hos, directeur beleid & belangen bij Thuiswinkel.org

Wat is er aan de hand?

De juridische strijd gaat over de vraag in hoeverre bedrijven zonder toestemming van burgers privacygevoelige informatie over hen mogen verzamelen en verspreiden. De kwestie speelt onder meer in het geschil tussen de AP en streamingdienst VoetbalTV.

VoetbalTV zond via internet videobeelden uit van amateurduels voor onder meer spelers, trainers en fans. Volgens de privacywaakhond kon het winstoogmerk van VoetbalTV nooit een ‘gerechtvaardigd belang’ vormen voor het uitzenden van de beelden zonder dat spelers en publiek daar individueel toestemming voor gaven.

Verkeerde interpretatie

Volgens de Europese Commissie leest de AP de databeschermingswet AVG en jurisprudentie hierover verkeerd. „De strikte interpretatie door de Nederlandse toezichthouder vormt een ernstige belemmering voor ondernemingen om vanuit een commercieel belang persoonsgegevens te verwerken, omdat ze van iedere betrokkene toestemming zouden moeten krijgen”, aldus de Commissie in een brief aan de AP. Volgens Brussel maakt de Nederlandse toezichthouder geen juiste afweging tussen het recht op databescherming aan de ene kant en de vrijheid van onderneming aan de andere kant. De Commissie eindigt de brief met een „uitnodiging” aan de AP om haar standpunt te wijzigen.

In een reactie op deze brief van maart 2020 weigert AP-voorzitter Aleid Wolfsen zijn mening te herzien. Beide brieven zijn in handen van NRC. Wolfsen vreest dat wanneer puur commerciële belangen reden kunnen zijn om ongevraagd persoonsgegevens te verwerken, dit leidt tot een situatie waarin extra gevoelige persoonlijke data juist sneller worden verzameld dan minder privacygevoelige gegevens. „Ik ben er sterk van overtuigd dat dit niet het geval kan zijn”, schrijft Wolfsen aan Brussel.

Eind 2020 oordeelde de rechtbank Midden-Nederland dat VoetbalTV de AP-boete van 575.000 euro niet hoeft te betalen. Volgens de rechtbank mogen persoonsgegevens soms ook worden verwerkt wanneer er alleen een commercieel belang is. Tegen deze uitspraak is de AP in beroep gegaan bij de Raad van State.

Update: Op 27 juli heeft Raad van State de AP in het ongelijk gesteld. Gelet op de aard van de activiteiten van VoetbalTV - het maken van beelden van voetbalwedstrijden en deze ter beschikking stellen aan derden, waaronder degenen die in beeld gebracht willen worden - is de verwerking van persoonsgegevens noodzakelijk voor meer dan alleen de commerciële belangen van VoetbalTV. De AP heeft dan ook op onjuiste gronden vastgesteld dat VoetbalTV in strijd met artikel 6, eerste lid, aanhef en onder f, van de AVG heeft gehandeld.