Consumentenrecht & duurzaamheid kunnen elkaar versterken

Onze collega Ank van Heeringen, die bijna 20 jaar voor Thuiswinkel.org heeft gewerkt als jurist, gaat met pensioen. Afgelopen woensdag 10 mei luidden collega’s van binnen en buiten Thuiswinkel.org haar carrière uit met een klein symposium over het door haar gekozen onderwerp ‘duurzaamheid versus consumentenrecht’.

In het Spoorwegmuseum in Utrecht namen Arnoud Engelfriet (medeoprichter ICTRecht), Jacqueline Berkelaar (Stichting Geschillencommissie) en Vincent Romviel (Thuiswinkel.org) inhoudelijk afscheid van Ank door in te gegaan op de stelling “Consumentenbescherming/herroepingsrecht staat op gespannen voet met duurzaamheid”.

Right to repair, garantie en informatieverplichtingen

De sprekers waren het er over eens dat duurzaamheid en consumentenrecht elkaar in de meeste gevallen kunnen versterken. Goede voorbeelden daarvan zijn de nieuwe wetgevingsvoorstellen uit Europa, waaronder het recht op reparatie (right to repair). Deze wet moet garanderen dat producten die worden verkocht langer mee kunnen gaan omdat ze te repareren zijn. De consument krijgt hiermee dus recht op reparatie. Een ander voorbeeld waar consumentenrechten duurzaamheid kan versterken, is in het geval van garantie. Door nieuwe wetgeving zal de ondernemer een defect artikel eerst moeten proberen te herstellen en kan een consument dus niet direct een nieuwe eisen. Vincent Romviel gaf aan dat het ook goed zou zijn als wetgeving het mogelijk zou maken dat verkopers bij vervanging mogen kiezen voor refurbished producten in plaats van nieuwe. Nu is dat nog niet toegestaan op grond van rechtspraak.

Daarnaast kunnen de huidige informatieplichten richting de consument worden uitgebreid met informatie over de samenstelling en levensduur van het product. Zo kunnen consumenten ook deze aspecten meenemen in hun aankoopbeslissing en een bewuste keuze maken voor een duurzaam product. Ook meer informatieverplichtingen richting consumenten over hoe een product is gemaakt kan bijdrage aan een beter milieu en duurzamere keuzes van consumenten.

Vertrouwen is key

Consumentenrechten en duurzaamheid bijten elkaar ook soms. Arnoud Engelfriet gaf als voorbeeld het herroepingsrecht. Eén van de onderdelen van de consumentenbescherming is het wettelijke herroepingsrecht voor consumenten; een fundamenteel recht in consumentenwetgeving en die geeft consumenten het vertrouwen om veilig online aankopen te kunnen doen. Zeker in de beginjaren van e-commerce was het herroepingsrecht belangrijk om het vertrouwen van consumenten in e-commerce te winnen.

Inmiddels weten ondernemers, consumenten en de politiek dat het herroepingsrecht als keerzijde heeft dat een groot aantal bestellingen weer retour komt. Dat levert extra vervoersstromen op, kosten voor ondernemers om retourzendingen te verwerken en er wordt misbruik gemaakt van het herroepingsrecht. Het herroepingsrecht drukt dan ook de verwevenheid tussen het consumentrecht en duurzaamheid uit. Een balans vinden tussen beiden is niet gemakkelijk. Iedereen is het erover eens dat in de weg naar duurzaamheid en de rol van consumentenwetgeving vooral de verbinding moet worden gezocht. Verbinding tussen ondernemers, consumenten, duurzaamheid, politiek en wetgeving. Thuiswinkel.org pakt als stem van de sector die verbindende rol.

Afscheid Ank van Heeringen

Dit symposium werd georganiseerd in het kader van het afscheid van Ank van Heeringen, die na een mooie carrière met pensioen gaat. Ank was onder andere betrokken bij de totstandkoming van de Algemene Voorwaarden Thuiswinkel, wat een belangrijk moment was in de geschiedenis van Thuiswinkel.org. Deze zijn opgesteld in samenwerking met de Sociaal Economische Raad. Alle leden van Thuiswinkel gebruiken nog steeds deze set algemene voorwaarden.

Ank heeft onze sector en Thuiswinkel.org geregeld vertegenwoordigd in vele televisieprogramma’s, zoals KASSA, Radar, Kanniewaarzijn, Belbus, Opgelicht en Omroep Gelderland. Ze verdedigde de belangen altijd op een professionele en doortastende manier, zelfs in de meest lastige situaties.

Ank heeft ons en de sector de afgelopen jaren bijgestaan met haar juridische kennis, haar doortastende aanpak, haar warmte en haar geweldige gevoel voor humor. We gaan haar missen, maar we gunnen haar van harte een welverdiend pensioen.