Hoe denken consumenten over de circulaire economie?
Voor 31% van de consumenten speelt circulariteit geen rol in hun koopgedrag. 29% geeft aan dat het de bepalende factor is wanneer zij een product kopen, en 40% geeft aan dat ze er meer bewust van zijn maar er nog weinig mee doen. [1] Als we inzoomen op de zes genoemde stappen van de R-ladder, zeggen consumenten het volgende:
- Refuse en rethink: afzien van producten of producten intensiever gebruiken;
De meerderheid van de consumenten vindt zichzelf verantwoordelijk voor zijn of haar aankoopgedrag. 50% van de consumenten geeft aan de verantwoordelijkheid om te ‘consuminderen’ bij zichzelf leggen. 35% vindt dit een gezamenlijke verantwoordelijkheid van bedrijven en henzelf, en slechts 5% geeft aan dat bedrijven verantwoordelijk zijn dat consumenten minder worden aangezet tot (onnodige) aankopen. [2]
- Reduce: producten efficiënter fabriceren of efficiënter maken in het gebruik;
Minder dan 1% van de consumenten huurt, leent of least producten zoals kleding, meubels wasmachines of kleine elektrische gereedschappen in plaats van ze te kopen. Een kleine meerderheid is bereid deze producten in de toekomst te gaan huren of leasen in plaats van aan te schaffen. Voor bepaalde producten is de bereidheid tot huren iets groter, zoals het huren van gereedschappen via een bouwmarkt of een vakantiewoning van particulieren.
Ook geven de meeste respondenten aan niet bereid te zijn om eigen producten, zoals kleding, gereedschappen of de auto, via een platform met vreemden te delen. Zij delen liever met vrienden en familie dan met vreemden: rond een kwart is bereid kleding aan vrienden en familie buiten het eigen huishouden uit te lenen, een derde de auto en voor gereedschappen gaat het om acht op de tien respondenten (zie fase 2). Voor de wasmachine ligt dit aandeel lager: 5 procent is bereid om een wasmachine te delen met de buren. [3]
Bijna de helft (45%) van de consumenten verwachten wel in de toekomst dat een groter deel van de producten zal worden geleased in plaats van gekocht. [4]
Ook geeft 16% van de Nederlanders wel aan gebruik te maken van de deeleconomie door bijvoorbeeld Uber, Airbnb of Thuisgekookt.nl te gebruiken. [5]
- Reuse: hergebruik van een product;
38% van de consumenten koopt regelmatig tweedehands producten (online, dan wel fysiek). 29% van de consumenten koopt online tweedehands (zoals op Marktplaats of op Vinted). 19% verwacht dit in de toekomst vaker te gaan doen. De meeste tweedehands aankopen worden gedaan in Kleding (35%), Home & Living (26%) en Speelgoed (24%). Men verwacht met name meer tweedehands te gaan kopen in Kleding (17%), DIY / Garden (14%) en Media & Entertainment (12%). Consumenten kopen het vaakst tweedehands omdat het goedkoper is én beter voor het milieu (54%), voor één derde (32%) is de hoofdzakelijke reden omdat het goedkoper is, en voor 14% zijn milieuredenen het meest belangrijk in het kopen van tweedehands producten. [6]
- Repair, refurbish, remanufacturing en repurpose : reparatie en hergebruik van productonderdelen;
Het afgelopen jaar heeft één derde van de consumenten kleding laten repareren. Over 5 jaar verwacht men met name consumentenelektronica, huishoudelijke elektronica en kleding te (laten) repareren. [1]
- Recycling: verwerken en hergebruiken van materialen;
76% van de consumenten zegt bereid te zijn om verpakkingsmaterialen te recyclen wanneer ze producten thuis laten bezorgen. [2] Ook zeggen consumenten kapotte producten vaak in te leveren voor recycling. Dat geldt voor kleding (68%) en apparaten (82%).
- Recover: energie terugwinnen uit materialen.
[1] Consumentenonderzoek ShoppingTomorrow, 2023
[2] Consumentenonderzoek ShoppingTomorrow, 2023
[1] Consumentenonderzoek ShoppingTomorrow, 2023
[2] Consumentenonderzoek ShoppingTomorrow, 2023
[3] Hoe circulair zijn Nederlandse consumenten? PBL, 2023
[4] Consumentenonderzoek ShoppingTomorrow, 2023
[5] https://www.capterra.nl/blog/3189/onderzoek-deeleconomie-regulering
[6] Consumentenonderzoek ShoppingTomorrow, 2023