Op deze pagina vind je antwoorden op de belangrijkste vragen rondom online betalen.
Als je onder PSD2 toegang tot je rekening geeft, kan een nieuw type betaalinstelling nieuwe diensten aanbieden. Zij kan je saldo checken, de bank opdracht geven namens jou een betaling (overschrijving) te starten of informatie van je bankrekening verzamelen en je daarvan een overzicht aanbieden. Belangrijk is dat je hiervoor toestemming moet geven aan de derde partij. Het is níet zo dat je rekening, het geld dat daarop staat of de informatie over je saldo en je betalingen vrij toegankelijk worden voor iedereen.
Nee. Je bent niet verplicht om aan een derde partij toegang tot je rekening te geven. PSD2 geeft je alleen het recht om dit te doen. Om precies te zijn: PSD2 geeft je het recht gebruik te maken van een nieuw type aanbieder die toegang tot je online rekening krijgt.
Als je wel toestemming geeft, krijgt een derde partij toegang tot je rekening(en) bij je bank(en). Wees je daarvan bewust.
Als je geen toestemming geeft, verandert er niets. De derde partij krijgt geen toegang tot jouw rekening.
Als je toestemming geeft voor toegang tot je rekening, kan een nieuw type betaalinstelling jou nieuwe diensten aanbieden. Zij kan je saldo checken, de bank opdracht geven namens jou een betaling (overschrijving) te starten of informatie van je betaalrekening verzamelen en je daarvan een overzicht aanbieden. Belangrijk is dat je toestemming voor de betaalinitiatiedienst eenmalig is, tenzij je toestemming geeft voor een reeks van terugkerende betalingen aan dezelfde begunstigde. Jouw toestemming voor de rekeninginformatiedienst is voor een periode van negentig dagen. Gedurende die periode kan de rekeninginformatiedienstverlener steeds je rekening(en) benaderen. Zodoende kan de rekeninginformatiedienstverlener voortdurend het overzicht van je betalingen en ontvangsten actualiseren. Na negentig dagen word je opnieuw gevraagd uitdrukkelijke toestemming te geven voor toegang tot je rekening(en).
Je kunt toestemming voor toegang tot je rekening geven aan een betaalinitiatiedienstverlener of een rekeninginformatiedienstverlener. PSD2 bepaalt dat beiden de controleprocedure mogen volgen van je bank. De procedure bestaat altijd uit twee stappen, omdat PSD2 dit vereist (hoewel de uitvoering daarvan per bank of betaalinstelling in details kan variëren).
Je geeft je toestemming aan een betaalinitiatiedienstverlener op dezelfde manier als bij een betaalopdracht aan uw bank. Voor een rekeninginformatiedienstverlener is de procedure iets anders.
Je geeft als volgt toestemming voor toegang tot je rekening:
1. Eerst controleert je bank of betaalinitiatiedienstverlener dat je de rekeninghouder bent. Zij vragen je een combinatie van ten minste twee van de volgende elementen:
2. Als je identiteit is vastgesteld, wordt een eenmalige code aangemaakt die gekoppeld is aan de transactie (bedrag, begunstigde) die je wilt verrichten. Deze code kan alleen gebruikt worden voor dat specifieke bedrag of die begunstigde. Als het bedrag of de begunstigde verandert, verandert ook de code. Als je deze code gebruikt, geef je toestemming voor de betaling.
Door deze en andere beveiligingsmaatregelen kan de betaaldienstverlener geen enkele transactie verrichten zonder jouw uitdrukkelijke toestemming.
Je geeft als volgt toestemming voor toegang tot je rekening:
1. De bank of rekeninginformatiedienstverlener controleert eerst dat jij de rekeninghouder bent. Ook hier vragen zij je een combinatie van ten minste twee van de volgende elementen:
Belangrijk: dit gebeurt de eerste keer dat je toestemming wilt geven voor de rekeninginformatiedienst, of negentig dagen nadat je om rekeninginformatie vroeg en je identiteit gecontroleerd werd.
2. Daarna vraagt de rekeninginformatiedienstverlener je om expliciete toestemming voor het gebruik van de gegevens. De eisen aan de wijze waarop de vraag gesteld wordt en de inhoud van de gevraagde toestemming zijn geregeld in de Europese Algemene Verordening Gegevensbescherming. Zij zullen nog door de toezichthouders worden uitgewerkt.
Zonder uw toestemming krijgen de nieuwe aanbieders geen toegang tot uw rekening. Dan kunnen zij u ook niet hun diensten aanbieden. Concreet betekent dit dat u op een andere manier moet betalen. Of dat u van de nieuwe aanbieder geen overzicht krijgt van uw rekeningen. Als u dat wel wilt, kunt u dat op een andere manier realiseren. Er zijn in Nederland diverse alternatieve manieren om te betalen, zoals contant, met pin, iDEAL of creditcard.
PSD2 is de herziene versie van de Payment Services Directive (2007). Dit is de Europese wet (richtlijn) voor het betalingsverkeer van consumenten en bedrijven.
PSD2 is het juridische fundament voor het girale betalingsverkeer (het overboeken van geldbedragen tussen betaalrekeningen bij banken) in Europa. De richtlijn wordt in elk EU-land opgenomen in de nationale wetgeving (in Nederland onder meer in het Burgerlijk Wetboek en de Wet op het financieel toezicht). Daarnaast wordt PSD2 verder uitgewerkt in technische normen en in richtlijnen voor banken en andere bedrijven die betaaldiensten aanbieden, en hun toezichthouders.
PSD2 kent een aantal uitzonderingen. Zo is PSD2 in het algemeen niet van toepassing op het betalingsverkeer in bankbiljetten en munten. DNB en andere (inter)nationale toezichthouders zien erop toe dat PSD2 wordt toegepast waar dit nodig is.
PSD2 is bedoeld voor vrijwel iedereen – consumenten, bedrijven, banken en betaalinstellingen – die langs girale weg geld betaalt of ontvangt. PSD2 regelt bijvoorbeeld het betalen met een betaalpas in een winkel of het afrekenen van online aankopen. Het hangt er wel vanaf hoe of waarvoor iemand betaalt. Zo is PSD2 in het algemeen niet van toepassing op het betalingsverkeer in bankbiljetten en munten, en niet voor de meeste effectentransacties.
PSD2 heeft vijf doelen:
Deze doelstellingen verklaren dat PSD2 nieuwe typen betaalinstellingen toelaat tot het betalingsverkeer. Dit betekent meer concurrentie. PSD2 leidt er toe dat zowel banken als nieuwe betaalinstellingen nieuwe diensten kunnen aanbieden. Zo is er innovatie. De consument wordt beter beschermd en betalingen worden veiliger, doordat tal van eisen voor de banken en betaalinstellingen zijn aangescherpt. Deze eisen en de aanvullende afspraken daarover gelden in de gehele Europese Unie. Daarmee komt één Europese betaalmarkt dichterbij.
PSD2 regelt:
De belangrijkste vernieuwing van PSD2 is dat de rekeninghouder gebruik kan maken van nieuwe betaal- en informatiediensten. Daartoe krijgt de rekeninghouder het recht om nieuwe partijen toegang te geven tot de betaalrekening bij zijn bank. Als de rekeninghouder hiervoor toestemming geeft, is de bank verplicht om mee te werken. Zo kunnen de nieuwe, derde partijen op verzoek van de klant een betaling starten (betaalinitiatiedienstverlening). Ook kunnen zij de klant een overzicht geven van zijn betaalrekening(en) bij zijn bank(en) (rekeninginformatiedienstverlening).
PSD2 regelt dat de toegang tot de rekening veilig is. Zo schrijft PSD2 voor dat een nieuwe betaalinstelling een vergunning moet hebben van een toezichthouder in Nederland of een ander land in de Europese Unie. Ook beschrijft zij aan welke toezichteisen de instelling moet voldoen, onder meer op het gebied van gegevensbescherming. Daarnaast definieert PSD2 een aantal technische normen. Deze normen gaan nog verder in op de beveiliging van transacties en de (technische) communicatie tussen de bank en de nieuwe partijen.
PSD2 biedt iedereen nieuwe mogelijkheden en kansen. Die moet men dan wel benutten. PSD2 kan ook nadelen hebben voor sommige partijen, zoals banken en betaalinstellingen die meer concurrentie ondervinden.
PSD2 biedt de consument nieuwe mogelijkheden om te betalen. Verder verbiedt PSD2 winkeliers om toeslagen te vragen voor de meeste kaarttransacties (pinbetalingen, de meeste creditcardbetalingen). PSD2 maakt ook nieuwe vormen van betalen mogelijk, als alternatief voor iDEAL- of creditcardbetalingen. Dat is in principe gunstig voor winkeliers. PSD2 biedt betaalinstellingen en banken nieuwe kansen, omdat zij nieuwe diensten kunnen aanbieden. Banken en betaalinstellingen die daarin niet meegaan, kunnen door de concurrentie marktaandeel verliezen.
Het doel van PSD2 is meer concurrentie, meer innovatie, een betere consumentenbescherming en meer veiligheid in het Europese betalingsverkeer. PSD2 maakt nieuwe diensten mogelijk.Zo zijn de betaalinitiatiediensten een alternatief voor onder meer iDEAL-, creditcard- of PayPalbetalingen. Dit kan handig zijn als de bank van de webwinkel niet aangesloten is bij iDEAL, bijvoorbeeld in het buitenland, of als de klant geen creditcard of PayPalrekening heeft. Ook kan een webwinkel met een vergunning zelf de betaling van de betaalrekening van de klant starten. Dat kan de betaling gemakkelijker en goedkoper maken voor de winkelier.
Rekeninginformatiedienstverlening maakt onder andere een digitaal huishoudboekje mogelijk. Dat geeft een overzicht van betalingen per categorie, zoals voor levensmiddelen, kleding, vervoer, abonnementen of verzekeringen. Dat is vooral handig als de klant meerdere betaalrekeningen bij een of meer banken heeft. Rekeninginformatiedienstverleners kunnen ook, als de klant daarvoor toestemming geeft, een overzicht maken van ontvangsten, betalingen en besparingen. Dat kan nuttig zijn voor de klant als die een financieel product nodig heeft, zoals een consumptief krediet of een hypotheek.
Met PSD2 komen er nieuwe methoden voor elektronisch betalen aan de kassa. Ook komen er nieuwe aanbieders van betaalmethoden. De klant in de winkel kan naar de nieuwe betaalmethoden vragen. De winkelier heeft meer keuze tussen (aanbieders van) betaalmethoden. De winkelier bepaalt zelf welke betaalmethoden hij aanbiedt.
Ondernemingen kunnen besluiten om een vergunning aan te vragen als betaalinitiatiedienstverlener of rekeninginformatiedienstverlener. Als zij de vergunning hebben gekregen, mogen zij zelf de nieuwe betaaldiensten aanbieden. Dan vragen zij de klant om toegang tot diens betaalrekening. Zodoende kunnen zij het betaalproces gemakkelijk integreren in de apps voor hun online dienstverlening. Ondernemers kunnen ook alternatieven voor pin- of creditcardbetalingen aan de kassa ontwikkelen. PSD2 biedt namelijk de mogelijkheid om online het saldo van de klant te checken. Een voorwaarde hiervoor is dat de klant daarmee instemt.
PSD2 creëert nieuwe mogelijkheden voor (nieuwe) bedrijven. Tegelijkertijd worden banken gestimuleerd om actief samen te werken met derde partijen.
Zo kunnen de nieuwe partijen betaalapplicaties vrij eenvoudig in hun aanbod van mobiele diensten integreren. Omgekeerd kunnen banken de expertise en de apps van innovatieve partijen gebruiken om nieuwe diensten aan te bieden of in hun bestaande diensten integreren. PSD2 zal leiden tot nieuwe vormen van digitale dienstverlening door banken en derde partijen.
Met derde partij wordt de betaalinitiatie- of rekeninginformatiedienstverlener bedoeld. Als deze dienstverlener online zijn diensten aan je aanbiedt, vraagt hij aan jou toestemming voor toegang tot je betaalrekening(en). Zo plaatst deze partij zich online tussen jou en je bank. Dit verklaart waarom deze de derde partij wordt genoemd.
Een derde partij kan een andere bank zijn, maar ook bijvoorbeeld een fintech-, telecom- of grootwinkelbedrijf. Een bank mag namelijk op grond van haar bancaire vergunning de betaal- en informatiediensten leveren. Een fintechbedrijf mag dat ook, mits zij een betaalinitiatie- of rekeninginformatiedienstverlener opricht en daarvoor vergunning krijgt van de toezichthouder.
Het Nederlandse betalingsverkeer is veilig en betrouwbaar. Dit blijft zo met PSD2. In PSD2 staan een aantal waarborgen die daarvoor zorgen. De belangrijkste waarborg is dat de nieuwe typen betaaldienstverleners een vergunning dienen te hebben van hun toezichthouder. In Nederland is dit DNB. De toezichthouders zien erop toe dat de betaaldienstverleners steeds voldoen aan alle eisen, onder meer een beheerste bedrijfsvoering. Als consument hoeft u in principe niet te controleren of de partij die u haar diensten aanbiedt, onder toezicht staat. Dit doet uw bank. Als u twijfelt, kunt u dit uiteraard wel doen.
Een tweede waarborg is dat niet alleen in PSD2 zelf, maar ook in Europese regels die daarvan zijn afgeleid, tal van veiligheidsvereisten worden gesteld. Die schrijven bijvoorbeeld voor hoe een bank moet vaststellen dat u als rekeninghouder bent wie u zegt.
En dat een bank en een derde partij onderling technisch veilig communiceren. Daarnaast zijn er eisen voor het risicomanagement van banken en betaalinstellingen. Als er incidenten zijn, moeten zij direct rapporteren aan de toezichthouder die daarop corrigerende maatregelen kan verlangen.
Een derde waarborg levert u als rekeninghouder zelf. Zo verlangt PSD2 van u dat u zorgvuldig omgaat met de beveiligingscodes van uw bank. Belangrijk is dat uw uitdrukkelijke toestemming nodig is voor de nieuwe partijen om toegang te krijgen tot uw rekening. Zonder uw toestemming kan een betaalinitiatiedienstverlener niet zomaar transacties verrichten.
Behalve de waarborgen die PSD2 verlangt, zijn er de veiligheidsmaatregelen van de banken en betaalinstellingen. Zij monitoren continu de betaalopdrachten. Als zij iets verdachts ontdekken, kunnen zij de betaling blokkeren of nemen zij contact met de rekeninghouder op. Banken in Nederland wisselen onderling informatie uit over verdachte transacties en verdachte tegenpartijen. Dit doen zij onder meer om fraude in en om het betalingsverkeer te voorkomen. Daarnaast werken zij op dit vlak samen met politie en justitie, in het belang van een blijvend veilig en betrouwbaar betalingsverkeer.
PSD2 regelt zowel betaalinitiatie- als rekeninginformatiediensten. Beide zijn gebaseerd op de toegang tot de betaalrekening, mits de rekeninghouder daarvoor toestemming geeft. Maar eigenlijk zijn het twee verschillende typen diensten. Bij betaalinitiatiedienstverlening gaat er geld van uw betaalrekening, want het is een andere manier van betalen dan u gewend bent. Bij de rekeninginformatiedienstverlening gaat het niet om geld, maar om de informatie van uw rekening. De rekeninginformatiedienstverlener maakt daarvan een overzicht. Beide diensten kunnen worden gecombineerd.
Er kunnen een aantal dingen misgaan. Bijvoorbeeld als de webwinkelier je meldt dat hij jouw betaling niet heeft ontvangen. Of je hebt een foutmelding tijdens de betaling ontvangen. Of je hebt een foutmelding ontvangen tijdens de iDEAL-betaling en hebt daarna nog een iDEAL-betaling gedaan. Vervolgens is het bedrag tweemaal van jouw rekening geboekt.
Om dit soort betalingsproblemen op te lossen kun je contact opnemen met de webwinkelier. Hij kan nagaan of er een dubbele betaling is ontvangen en kan dan het bedrag aan jou terugstorten.
Als de webwinkelier het bedrag niet heeft ontvangen, neem dan contact op met jouw bank. De bank kan je verder helpen en uitzoeken waar de fout is ontstaan: bij de webwinkelier, bij jouw bank of de bank (of Payment Service Provider) van de webwinkelier.
Het is belangrijk dat je het 16-cijferige iDEAL-transactienummer bij de hand hebt. Dit vind je in het omschrijvingsveld van je rekeningoverzicht. Met behulp van dit nummer kan de bank de betaling terugvinden.
Sinds 1 juli 2010 hebben organisaties ook de mogelijkheid om een link naar je te e-mailen. Met deze link ga je naar een website toe om jouw iDEAL betaling uit te voeren. Dit is een snelle methode die je eenvoudig kunt gebruiken.
Waar moet je op letten om jouw iDEAL-betalingen via een link in een e-mail veilig uit te voeren?
Kijk voor meer informatie hierover op de website van iDEAL: http://www.ideal.nl/betalen/
Bij Thuiswinkel.org krijgen we regelmatig de vraag of een webshop de consument kan verplichten om voor de retourzendingen te betalen. Het antwoord hierop is duidelijk: ja. Als je gebruikmaakt van je herroepingsrecht, komen de retourkosten voor jouw rekening als de webshop dit aangeeft op zijn website.
Omdat enkele webshops gratis retourneren aanbieden, verwachten consumenten soms dat het retour sturen van een bestelling altijd gratis moet zijn. Dit is zeker niet het geval.
Gratis retourneren is een service, maar zeker geen verplichting.
Ben je niet tevreden over je aankoop en wil je deze retourneren? Ga dan altijd naar de site van de webwinkelier en kijk wat zijn retourbeleid precies is. Sommige webshops bieden bijvoorbeeld gratis retourneren aan bij een bestelling van meer dan € 50,- of gebruiken een antwoordnummer waardoor je producten goedkoper terug kunt sturen. Het loont dus altijd om de retourvoorwaarden van de webshop te bekijken, zodat je niet voor verrassingen komt te staan.
De retourkosten kunnen dus voor jouw rekening komen, maar de oorspronkelijke verzendkosten van een geretourneerd artikel niet. Op grond van de wet hoor je die terug te krijgen als je de hele bestelling retourneert. Alleen als je kiest voor extra service, zoals een expreslevering of ‘same-day delivery’, is de webshop niet verplicht om de bijkomende kosten voor de duurdere verzendmethode terug te betalen. In dat geval hoeft alleen het bedrag voor de goedkoopste standaardlevermethode te worden terugbetaald.
Het consumentenrecht staat overigens niet toe dat een verkoper een vergoeding vraagt voor de reparatie of vervanging van een defect product. Het herstel van een artikel dat niet voldoet aan de vereisten, dient voor de consument kosteloos te gebeuren. Dit betekent ook dat dan de retourkosten altijd voor rekening van de verkoper komen.
Een verkoper mag dit inderdaad weigeren. Voor een verkoper kunnen de kosten die hiermee gepaard gaan een reden zijn.
Meestal niet.
Webwinkeliers zijn verplicht je ten minste één betaalmogelijkheid aan te bieden waarmee je minimaal 50% van het aankoopbedrag achteraf kunt betalen. Doorgaans wordt betaling via creditcard hier niet toe gerekend.
Dit komt doordat de webwinkel het aankoopbedrag van jouw rekening kan laten afschrijven, zodra de creditcardbetaling is geautoriseerd. En dit is vrijwel onmiddellijk nadat je jouw gegevens hebt doorgegeven.
Wanneer de webwinkel echter het bedrag pas van jouw creditcard afschrijft nadat je het product hebt ontvangen, en dit expliciet op de website vermeldt, dan is er wél sprake van achterafbetaling.